|
«يَا أَيُّهَا النَّاسُ مَا يَحْمِلُكُمْ أَنْ تَتَابَعُوا عَلَى الْكَذِبِ كَتَتَابُعِ الْفَرَاشِ فِي النَّارِ. الْكَذِبُ كُلُّهُ عَلَى ابْنِ آدَمَ حَرَامٌ إلاَّ فِي ثَلاَثِ خِصَالٍ: رَجُلٌ كَذَبَ عَلَى امْرَأَتِهِ لِيُرْضِيَهَا، وَرَجُلٌ كَذَبَ فِي الْحَرْبِ فَإِنَّ الْحَرْبَ خُدْعَةٌ، وَرَجُلٌ كَذَبَ بَيْنَ مُسْلِمَيْنِ لِيُصْلِحَ بَيْنَهُمَا»
«Эй одамлар, нега худди парвона ўзини ўтга урганидек ўзингизни ёлғонга ураверасиз. Бунга сизни нима ундайди. Одам боласи учун ёлғоннинг ҳаммаси ҳаромдир. Магар уч ҳолатдагина жоиз: киши ўз аёлини рози қилиш учун унга ёлғон гапириши, кишининг урушда ёлғон ишлатиши, чунки уруш алдовдир, кишининг икки мусулмон ўртасини ислоҳ қилиш учун ёлғон гапириши». Аҳмад ривояти. Табароний ҳам «Кабир»да ривоят қилди. Саҳиҳ насс билан ёлғонни ҳаромлигидан мутасно қилинган мана шу уч ҳолатдан бошқа пайтда ёлғон гапириш ҳечам ҳалол бўлмайди. Чунки насснинг умумлигидан фақат бирон далил хослаган нарсагина мустасно қилинади, холос. Ҳадисда келган «урушда» сўзининг фақат битта маъноси бор. Бу маъно амалий уруш ҳолатидир. Демак уруш ҳолатидан бошқа пайтда ёлғон гапириш мутлақо жоиз бўлмайди. Аммо Набий с.а.в.нинг бирон ғазотга чиқмоқчи бўлсалар уни бошқа нарса билан яширгани ҳақидаги саҳиҳ ривоятга келсак, ундан мурод шуки Пайғамбаримиз с.а.в. бирон ишни ирода қилсалар уни зоҳир қилмас эдилар. Масалан шарқ томонга ғазотга чиқмоқчи бўлсалар ғарб томондаги бир иш ҳақида сўрар ва сафарга тайёрланар эдилар. Буни кўрган ва эшитган одам Пайғамбар с.а.в. ғарб томонга юриш қилмоқчилар деб ўйлар эди. Аммо Пайғамбаримиз с.а.в. шарққа юрмоқчи бўла туриб ғарбга бормоқчиман деб ҳечам айтмаганлар. Демак шунга кўра бу воқенинг хилофини айтганлик бўлмайди. Аксинча у таврия (яшириш) каби иш жумласидан бўлган бир ишдир. Қолаверса у амалий уруш ҳолатига ва уруш ишига дахлдор нарсадир. Чунки у душманга қарши амалда уруш қилиш учун жанг олиб бориш бўлиб, у Пайғамбар А.нинг: «уруш алдовдир», деган сўзидаги алдов сирасига киради.
Аммо Муслим ривоят қилган ушбу: Росулуллоҳ с.а.в.:
«مَنْ لِكَعْبِ بْنِ الأَشْرَفِ فَإِنَّهُ قَدْ آذَى اللَّهَ وَرَسُولَهُ، قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ مَسْلَمَةُ: أَتُحِبُّ أَنْ أَقْتُلَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: نَعَمْ، قَالَ: فَأْذَنْ لِي فَأَقُولَ، قَالَ: قَدْ فَعَلْتُ، قَالَ: فَأَتَاهُ فَقَالَ: إنَّ هَذَا - يَعْنِي النَّبِيَّ A - قَدْ عَنَّانَا وَسَأَلَنَا الصَّدَقَةَ، قَالَ: وَأَيْضًا وَاللَّهِ لَتَمَلُّنَّهُ قَالَ: فَإِنَّا قَدِ اتَّبَعْنَاهُ فَنَكْرَهُ أَنْ نَدَعَهُ حَتَّى نَنْظُرَ إلَى مَا يَصِيرُ إِلَيْهِ أَمْرُهُ ، قَالَ: فَلَمْ يَزَلْ يُكَلِّمُهُ حَتَّى اسْتَمْكَنَ مِنْهُ فَقَتَلَهُ»
257-бет
Бетлар: 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434